Hortensia soorten

De individuele beschrijvingen van de hortensia’s op deze website hebben we ingedeeld in een aantal categorieën. Daarbij zijn we uitgegaan van de “populaire Nederlandse herkenning” en komen we tot een indeling naar:
Boerenhortensia’s  – Schermbloemige hortensia’s – Annabelle & Co. – Pluimvormige hortensia’s – Eikenblad hortensia’s  –  Grote struiken  –  Klim hortensia’s . 
Daarnaast is er de wetenschappelijke indeling. Het geslacht Hydrangea bestaat uit bijna dertig verschillende soorten. Onder die soorten horen dan weer vele variëteiten, cultivars, rassen.
Bij de wetenschappelijke naamgeving hoort een vaste schrijfwijze. We schrijven de naam van een plant bijvoorbeeld als volgt:
Hydrangea macrophylla ‘Rosita’
Hierbij is “Hydrangea” de naam van het geslacht. “macrophylla” de naam van de soort en .’Rosita’ de naam van het ras of de cultivar.  Verder gaan we hier niet met de uitleg over wetenschappelijke benaming (nomenclatuur) .

We omschrijven in het kort de Hydrangea soorten, waarvan wij meerdere cultivars in ons assortiment hebben. De achterwege gelaten soorten zijn erg moeilijk of geheel niet verkrijgbaar.


Hydrangea macrophylla.

De meest voorkomende soort, die  bestaat uit twee groepen. De hortensia groep en de lacecap groep.
Tot de hortensia groep behoren de bolvormige hortensia’s. Ze hebben overwegend steriele bloemen met 3 tot 5 kelkblaadjes. Het aantal fertiele bloempjes is gering. Bij deze planten is blauwkleuring mogelijk.
De lacecap groep, de schermbloemen, zijn bloemen met een plat of koepelvormig scherm van kleine fertiele bloempjes met daaromheen een aantal randbloemen. Ook hier is blauwkleuring mogelijk.
De Hydrangea macrophylla struiken zullen bijna altijd tussen de een en twee meter hoog worden. Er is een enkele uitzondering, waar de hoogte onder de 100 cm  zal blijven. De macrophylla’s met witte en heel licht gekleurde bloemen, kunnen beter niet in de volle middagzon worden geplaatst.   Hopaline2012
Als in de zomer tussen 12 en 5 uur ‘s middags de zon schijnt, zouden deze planten met hun lichtgekleurde bloemen eigenlijk in de schaduw moeten staan.

 
Hydrangea serrata.

Deze lijkt op de schermbloemige macrophylla, echter de kleuren zijn wat rustiger. Het blad is rond tot licht lancetvormig met aan de randen soms roodachtig.
Het bloemscherm is kleiner en het aantal randbloemen over het algemeen beperkt.  De struik blijft doorgaans lager dan de macrophylla’s.
Na een jaar of 10 zijn de meesten niet hoger dan een meter.hallasan


Hydrangea involucrata.

De Hydrangea involucrata  is een kleine schermbloemige struik, die meestal niet hoger wordt dan 80 cm.
De Japanners noemen deze hortensia ook wel “kogel hortensia” omdat haar bloemknoppen kogelrond zijn voordat ze zich openen.
De bloemen worden namelijk voor het ontluiken omsloten door rondachtige schutbladen, waardoor de indruk ontstaat van een stevige gesloten ronde knop. Als ze open gaan laten de schermtrossen bijna witte bloemen zien, met vier of vijf kelkbladen. Het bloemscherm van fertiele bloempjes is blauwachtig.
De kleine struik verlangt een erg beschutte plaats .involucrata

Hydrangea quercifolia.

De eikenblad hortensia, die een ten opzichte van andere soorten erg afwijkend, eikenbladachtig, blad heeft. De plant komt van oorsprong uit Noord Amerika. Het blad is ca. 25 cm. groot, fraai gevormd en krijgt een prachtige roodbruine herfstkleur. De bloei is van eind juli tot in september.
De bloemen zijn pluimvormig, crèmewit.  De struiken worden op den duur zo’n 1,5 meter hoog
.image
Deze foto van de eikenbladhortensia werd ons toegezonden door een familie, die deze ‘Hovaria op stam” een paar jaar eerder bij ons had aangekocht.

 

Hydrangea paniculata.

De pluimhortensia, ook wel “schapekop” hortensia genoemd.  De bloemen zijn groot en pluimvormig, crèmewit.
De kegelvormig bloeiwijze is afwijkend van alle andere soorten, slechts de Quercifolia vertoont enige gelijkenis. Als ze niet gesnoeid worden kunnen struiken van deze soort zeer hoog worden, tot wel 4 meter.. Er komen dan jaarlijks honderden bloemen aan de boomachtige grote struiken,
Deze soort kan echter heel goed gesnoeid worden.  Bij jaarlijkse snoei krijgt men elk jaar een struik van ongeveer een meter hoog, die in de loop der tijd steeds meer pluimen zal geven.
De soort staat ook bekend om de bestendigheid tegen uitlaatgassen en andere rookverontreiniging, wat hem geschikt maakt voor aanplanting in industrieterreinen en langs wegen..EverestOngesnoeid
Een pluimhortensia haag, die al een aantal jaren niet meer is gesnoeid.

 

Hydrangea arborescens.

De soort waartoe de bekende ‘Annabelle’ behoort, heeft zeer grote bolvormige bloemen.
De Nederlandse naam voor de arborescens is boomhortensia. De soort kent ook schermbloemige cultivars. Doordat de grote bollen veel water opnemen en de stengels lang en niet al te stevig zijn, zal de “gewone” arborescens veelal worden opgebonden of rondom beschermd tegen ombuigen of zelfs knakken.
Echter nog niet zo lang is er een sterkere variëteit (‘Incrediball’) op de markt, die door de bloembouw wat minder water opneemt en bovendien wat kortere stengels heeft, waardoor omvallen, behoudens extreme omstandigheden, niet meer voorkomt.
De struiken worden 1,25 tot 1,5 meter hoog, de eerste jaren wat minder,  en kunnen elk jaar worden gesnoeid
.Incrediball

Hydrangea villosa.

De villosa wordt een grote struik, tot 2 meter hoog. De bloeiwijzen is zeer groot en de bloemen zijn schermvormig, waarbij de kleine fertiele bloempjes die het scherm vormen lila of paars zijn. De steriele randbloemen zijn wit of roze.Het blad is smal en toegespitst, aan de onderkant enigszins viltig, de bovenkant wat borstelig behaard
Vroeger behoorde de villosa tot de aspera soort.
Er zijn dan  ook  verwante eigenschappen.
AnthonyBullivantAUG11

Hydrangea aspera.

Een struik met paarsachtige schotelvormige schermen, waar omheen ongeveer 10 witte randbloemen met 4 kelkblaadjes. Het is een grote struik, 3 meter hoog, 3 meter breed of soms nog groter.
De bloemen reageren niet op de zuurgraad van de grond.
De violette  bloemschermen blijven hun kleur behouden, zowel in zure grond als in kalkrijke grond. Het blad is breed, ovaal, tot 12 cm lang met een kort toegespitste top. De takken zijn enigszins behaard. Het is een sterke plant, die het best op een schaduwrijke plaats kan worden geplant.
2.aspera macrophylla2

Hydrangea heteromalla.

Ook de heteromalla, ook wel berghortensia genoemd,  wordt zeer groot. Het is een enorme struik ofwel een meerstammig boompje, dat wel tot 6 meter hoogte kan uitgroeien. De plant heeft groot blad, 20 cm lang en is ovaal tot lancetvormig. Ook de bloeiwijzen zijn groot, over het algemeen witte bloemschermen van 15 cm doorsnee met witte of roze randbloemen. Deze soort kan op het zuiden in de zon worden geplant.
nepal beauty

Hydrangea anomala.

Dit is een klimhortensia, ook wel kortweg  ‘petiolaris’  genoemd naar Hydrangea anomala petiolaris.
Heeft hechtwortels om tegen schuttingen en langs muren te klimmen. De klimmer kan na enige jaren flinke oppervlakten bedekken en zal ongeveer 4 meter hoog gaan worden. .
Ze verdraagt veel schaduw, maar voor een weelderige bloei is direct zonlicht nodig.
De bloeiwijzen zijn nogal onregelmatig. Rond het bloemscherm staan ca. 10 witte randbloemen met vier kelkblaadjes. De randbloemen zitten aan lange stelen.
petiolaris


Hydrangea seemannii.

De Hydrangea seemannii  is een klimplant of struik. Het opvallende aan deze plant is, dat het blad ook in de winter groenblijvend is. Deze zeldzame soort komt uit de bergen van Mexico. De takjes zijn fijnbehaard met bruine haren, die hechten aan de muur.
Het blad is kaal van boven en enigszins behaard aan de onderkant. Het blad zit aan lange bladstelen.
De bloeiwijzen zijn schermtrossen met witte fertiele bloempjes.
De bladeren van de plant zijn in de winter weliswaar groenblijvend, maar de plant heeft nogal moeite met ons koude klimaat en er kan bij strenge vorst zonder afdoende bescherming bevriezing van het blad ontstaan.
Daarom:  tegen een beschermende muur op het zuiden is de beste plaats, want de seemannii bloeit vooral op een zonnige standplaats.
1.seemanniiDe plant wordt ongeveer 3 meter hoog, vooral geschikt voor een lage muur.